Ukwanshika munkuma 

Ukukwanshika kwa munkama kulondolola ukupoka kwa nsebo sha Audere, akabungwe kabula amalipilo  (“Audere”, “ifwe” nangula “fwebo”) pamo nefyo tupoka insebo nokushibomfya noku cingilila ishi nsebo ukulingana  nobufwayo nokucingilila inshi nsebo ukulingana namafunde ya calo umo iyi imilimo icitwa. Ukukwanshikwa kwa munkama kubombafye kunsebo tupoka ukupitila mufibombelo ifitwa HeathPulse na Silapha ifibombela pali musange elo ifisungwa nakabungwe ketwa Audere (fyonse ifitwa “ifibombelo”). Ifi filipamo nembila shonse ishisa pali musange ishi landa pamilimo shonse icitwa nabo (fyonse ifitwa “Imilimo”)

1. Ukusuminisha

Twapapata sana pitulukeni muli ubu ubwanshiko. Ukubonfya ififwaikwa fyonse muli uyu mulimo nokusumina fyonse ifilimo. Inga cakuti tamusumine nangu fimo tafili bwino mu bulondoloshi bwafiko mufwile mwaleka ukubomfya imilimo shesu

2. ukupoka insebo

Ukucingilila insebo shenu ishankama ebutukilo lyesu ilyantanshi. Insebo tulesenda nishi:-

Insebo mutupela mukufwaya kwenu 

i. Insebo shakuishibila we mwine.  Nga mwabonfya imilimo shaba Audere, kuti twa senda ifishibisho fyenu ifyaba nge po mwikala pamo nefyo twinga misanga nga tulefwaya ukulanda naimwe (kuti fyaba nambala ya musange ishina elo ngamula bonfya komputa kuti twalombako epo twinga mitumina amakalata pa mwela)

ii. Insebo sha bumi bwenu. Insebo ishikumine ku bulwele bwenu, neshikumine kumalwele yambi ayapalana, pamo nefikope ifikwetemo ulubali mubumi bwenu ne nsebo shimbi  isho mulepela mukwasuka nefiligene mukwampana pamo ne milimo yesu iyo mulebomfya.

iii. Ifyakusunga abakwetemo ulubali. Ilyo mwalanshanya nakabungwe ka kwafwa nangu ilyo mwalemba kuli ifwe pamulandu wa milimo yesu, tukapoka insebo nokwasuka ku mepusho, nokufwailisha ngakuli ubupuso mukwasuka muli ukukwa nshika kwa munkama nangu amafunde; nokukonka ifya yanshikwa nokupitulukamo nokuwamya imibombele yesu.

Efyo tusunga insebo pa fibombelo

Tupoka insebo shenu pafyo mulebonfya Audere ukubikapofye nenshita yakubonfya ukubelenga ifipande ne cifulo muliko. Tulapoka insebo shamusange mulebonfya ku milimo shaba Audere pakuti twishibe aba yipanga musange, efyo yibomba, imibile yaiko pamo nebo mubonfya pakuti yinga labomba bwino atemwa network mwaba nabo.

Pakuti imilimo yibombeke, musange yilafwaika ukukwata amaka yaku bomba imilimo shimo. Maka maka, yifwile yakwata ifibombelo ifi

  • Icikope nangu icitwa kamela: Ici cikankala pantu eyo tubomfya pakukwata insebo shacikope. Icikope cikabomfeshiwa ukumona ukuti ifyo mwalepima fyalibomba ngefyo twalecetekela nomba ifishibisho tukafumyako. Ifi fikope fikasungwa elo fikabonfewa mukufwailikisha kuntanshi

  • Icishibisho cha eko muli: Inga mwa tusuminisha ukwishiba incende muliko, ifibombelo fikapoka insebo ya ncende muliko ukubonfya musange iyilanga incende eko ifibombelo filebonfekwa ukwabula ukutweba bwino bwino pancende epo muli. 

  • Ifibakisho: Kuti yalenga imwe ukwamba nokupwisha ifyo mulecita ifikumine mukupima umulimo

Insebo shimbi

Tuletwalilila ukubomba ukukansha imilimo yesu nefintu ifipya ifingafwa ukuti twapoka insebo  inshaibelabela. Tukamucinkula palwa kwanshika munkama ilyo cafwaikwa ukumweba.

3. Ifyo tubomfya insebo shenu

Tubomfya nokupoka insebo ukulinganafye nefya londololwa mu kwanshika kwa munkama. Ukubomfeshiwa kwa nsebo tupoka kukonka ifyo mwebene mwasuminisha. Inga mulefwaya ukufumamo munsambu mwatupela ukubonfya ishi nsebo kuti mwateba inshita ililyonse nangu ilyo mwatemwa ukutweba ukubonfya privacy@auderenow.org, nangu cingabefi ilyo mwalemba ukuti mufumemo mukutupela ulusa takuli ubwafya nangu bumo mwifunde lyaku bomfya insebo shenu mwasuminishe ilyo tamulakanya

Ukufikisha ubufwayo bwa nsebo mupela

Tupoka nokubonfya insebo pakuti tubombe imilimo yesu. Iyi imilimo mulabo ifintu ifingi mukubomfya insebo shenu pamo ngefi:

i. ukulanda naimwe nokufikilisha ubufwayo nokukabila kwenu

ii. ukusuminisha nokukoselesha imwe ukubomfya ifibombele fyaba Audere noku mona ukuti twafikilisha ubutandashi bwenu noku konka imibombele yenu muli uyu mulimo

iii. ukumishibisha pa chibikilo chenu elo nokubikapo insebo ishayana pa mibombele yesu (ifyapala ukucingya kwa kwanshika munkama, ubucingo bupya, nangu amalyashi yambi- nafimbipo)

iv. Ukulonda, ukwikata, ukupelula ukusanga no kukanya imibele yaleshiwa mu milimo yesu no kupwisha ubucingo ubuleisa;

v. ilyo cafwaikwa insebo shenu kuti shasungwa ukubomfya ku mafunde namukufwailisha; pamo

vi. ne milimo imbi ingalondolwela kuli imwe panshita ilyo insebo shilepokwa

Uku cenceta nokuwamya imilimo

Insebo tupoka nokubomfya mukufwailisha ne milimo yabuyantanshi kuti wasangwa pamo inga icakumwenako, ukupelulwila insebo noku shibonfya munshila yakuleta ubuyantanshi nokuwamya ificitwa ne milimo nokucingilila imibomfeshe mububi

Ukupela ubwafwo kuli bakabomfya

Ilyo mwalanda naifwe, kuti limbi twabomfya nangu ukumipusha insebo shapa mutima wenu, pamo ngeshabumi pakuti twasuke amepusho yenu, ukukansa nangu ukupwisha amafya mukwete, ukupelelulwila pakuti tusange ubwafya nangu ukuilishanya muli nako

4. Ukwakana nokusalanganya insebo

Limbi kuti twayeba insebo shaba bomfya ifibombelo fyesu, nangu chibe ifi,insebo ishi teti shilenge umuntu eshibike ewo twafumisheko insebo. Ukulundapo ukuti mwalishiba twaliba ne nsambu shakulande insebo shapakati ka mutima wa muntu isho twapoka nangu mwatupela:

Kubotupela ubwafo bambi

Tulafwana ukupoka nokwakana insebo nabambi abo tubomba nabo pakuti  ubufwayo bufikilishiwe mu mulimo shesu. Abo tubomba nabo balafwa muchifulo cesu. Ifibombelo fyaba Audere nemibombele yayanswa mukubomba kwesu mukusunga inkama ne chibote mu nsebo shenu

Ukukolonganya insebo

Kuti limo twayampana akapi mukulonganya ishi nsebo ukwabula imwe ukwishibikwa

Ififwaikwa ukukonka ifunde lya calo

Limo limo insebo shenu shilabikwa munshila yakwapana namafunde ya calo. Pakuti ubwafya ku ntanshi teti bwise bubepo, kuti twasunga nokusokolola shimo nangu shonse insebo kuli bakalama bamafunde nabambi inga cafwaikwa atemwa (a)mucicetekelo ukuti ukufumya ishi nsebo tili munkonka ye funde ukumona ukuti tatulufyenye nangu cimo mukucita uyu mubele. (b)Twakausha insambu shesi mukukonka ubwanshiko bwankama; (c)ukwasuka kukukabila ukumona ukuti insambu shenu tashinyantiliwe panshi, (d)ukucingilila insambu shenu,ifyumafyenu, pamo nokuti tamuli mubusansho nangu bumo muli Audere, ababomfi bakwe abo bacita nabo amakwebo pamo necina bwingi

Ifyakwafwa muma lyashi yabumi palwalala

Pafya kwasuka nokweba kuba kalamba babumi ifyo ifintu fili, Ba Audere kuti bafwaika ukupoka nokusabankanya insebo shimo palwa imwe kubakalamba bamona pabumi bwabekala chalo.

Ishi nsebo shikapelwa nakubakalamba bamona pabumi ukulesha ukusabankanya amalwele, ukucingilila nokucefya ukutinya ubonaushi necibote cabumi

Ukucingilila umulimo mumakwebo

Inga cakuti ba Audere bapita mubu kwebo bwakuti bampane pamo mukushitiwa nakapani kambi nangu insebo shenu shikaba pali ifyo bakashitisha nangu ukutwalwa kuli abo bakashita. Inga ici cacitwa, insebo shenu shika shala ukulingana namalayo mwapelwe mukwanshika kwankama kwantanshi

5. Inshila shakupela ubucingo

Audere alabula inshila shonse ukumona ukuti takuli icipunda icishele icakuti ushasuminishiwa kuti amona amaka yakushiba pafya nsebo shenu. Pakuti insebo shenu shibe isha cishinka ukubomfeshiwa nokusungwa bwino. Ici cilafwaikwa ukuti takuli insebo pa filimba nangula pa mwela ukuba ishacingililwa. Lelo tulabula inshila shonse ukumona ukuti insebo shenu shili ishacingililwa ukupitila mu fikomo ifyabapo lelo teti tube abakupela ubucingo ku nsebo mutuma kuli ifwe pamafya yenu ayengapona

  • Tulapela ubucingo ukulingana nefyo twapanga. Tulapituluka mufyo twapanga ukupitila mukwesha nokubomfya kwafiko

  • Ukufumyako ifishibisho.  Insebo isho tusabankanya nabo tubomba nabo tashikwata ifishibisho fya bantu filefumako, shikwata fye insebo shabumi. Insebo shonse ishishaishibikwa shilakwata ubwishibilo ubwakuti inga twashifwaya kuti shasangwa

  • Ifindinto. Tubomfya inshila shabucingo ishitwa ifindinto ukumona ukuti insebo shenu shonse apali ifishibisho fyenu pamo nensebo shabumi pa cifulo chesu pamo neshili munshila teti shishibikwe 

  • Ukulekanya incende. Tulesha ukupima, ukupanga noku fwailisha incende ishilefwaikwa ukufikilisha ubufwayo mukupela insebo ukuti nashi ibela kabili nokukana fika ku ncende shabindwa

  • Ukucefya abafwile ukumona insebo. Tulacefya abantu abafwile ukumona insebo shabantu ukulingana ne milimo yabo pamo nencito bacita ukucefya abantu balemona insebo kwabikwapo nokusuminisha munshila ishingi

  • Ukucefya umwenso nokupelelwa. Twalikwata inshila eya anshikwa eyo mwinga tweba pa kupelelwa kwenu (https://auderenow.org/security), elo twalikwata nenshila eyo twinga mwena ati namupelelwa ukubonfya ifibombelo fyesu 

  • Ubwampano pamo nababomfi bambi. Tulafwaya abakubomba nabo mu nshila ishingi pakuti tufikilishe nokupokelela ifyayanshikwa munkanama nkati ukucingilila insebo shenu

  • Ukusunga kwa nsebo. Teti tusunge insebo shenu panshita ntali ukucila pafyo shitwafwa pa mulandu twashipokele ukucila pafyo inshinga twafwa mu lyashi lya calo ne mpendwa twalifwaile nokulamona ukuti yasungwa bwino ukukana bomfeshiwa mu nshila shimbi isho twalipokela

Inchito Yenu. Audere teti asunge insebo shenu isho mwasabankanya palwenu nangula isho mwaipusha ukuti tusabankanye

6. Inkama shabana banono

Twaliba abaipelesha ukucingilila inkama shabana banono pamofye ne nshaba kalamba. Imilimo yaba Audere tayabafye ayalongo nangu kubana abanonono abali pesamba lyamaka ikumi limo nakonsekonse (18) abashakwata insambu shabafyashi nangula abasungwa pakuti bakwete ukwafwiwa ngo ubwafwo.Tatwakapoke insebo ukwabula ukwishiba ukuti uyu mwana ali ne myaka ikui limo nakonsekonse ukuya panshi ushapoka ulusa nokusuminshanya nabafyashi bakwe nangu abamusunga pakuti tubomfye mu nchito yesu.Twamipusha ukuti abana abashili ne myaka ukucila pekumi limo na cine konsekonse ukuya pa mulu tabafwile ukubomfya imilimo ya Audere ingatabakwete ukusuminishiwa nabafyashi nangu bakasunga wabo. Ingacakuti umwana munono atupela insebo, umufyashi nangu kasunga wa uyu mwana kuti alanda naifwe nokutwipusha ukuti ishi insebo shifutwe ukufuma mu nsebo shesu ishasungwa. Kanofye mwatulembela ukutukanya kuti twamona ukuti ishi nsebo shifumine kuba kalamba nangu inga umuntu atupela insebo uuli umwaice, iyo muntu ninshi napoka insambu ukucita ifyo ukufuma kubafyashi nangu abamusunga

7. Incende shansebo shaikatana

Kuti twapela insebo kubo twayampana nabo. Tatupela insebo kuli bambi abo tatwaikatana nabo abashaba ne senge naifwe kabili tabakwata ulubali mukwashinka kwa nkama kwa aka kabungwe. Tulekoselesha imwe ukubelenga ifyasoswa fyonse muncende shakusabankanya isho muletandalila. Ishi nsebo shakumafye ku nsebo twapoka pamo nabo tubomba nabo abatwimininako

8. Imibonfeshe yaleshiwa

Mwalikanishwa ukubomfya imilimo nangu ifisangwa mumusango uyu:

a.) Ukubomfya ukwabula ifunde

b.) Ukulenga bambi ukuba nolubali mukucita ifyakanishiwa ne funde

c.) Ukonaula ifunde lye sonde nefyalo, ifiputulwa, namafunde yacikaya nemi shikululo

d.) Ukonaula insmabu shesu nangu isha bantu bambi

e.) Ukutukana ukucena, ukufunganya ukubepesha, ukutinya, ukuba nakapatulula ka mfyaliwa bacimbwi kayupe, yilonganino imitundu, imyaka, icalo camuntu nangu ukulemana tafifwaikwa

f.) Ukupela ubunte bwa bufi nensebo shabula ubuyo

g.) Ukuleta amalwele ayo yenga bomfeshiwa ukulenga imibombela ukubipa

h.) Ukupoka insebo shabantu bambi

i.) Ukubepesha ukupununa, ukwamfula nokutandanya insebo

j.) Ifyamuselu pamo nefingonaula imibele yesu mukubomba

k.) Ukucita nangu ukubomfya inshila iyabula ubuyo pa musebo namuncende

l.) Umusango onse uwingalenga ukuti imibombele yesu ingakana ukwenda bwino

Twalikwata insambu nangu ulusa ukupwisha ukubomba naimwe ilyo mwafilwa ukukonka imibombele iyo twalesha ukubomfya

9.  Insambu shenu

Insambu mwakwata nishi:

Ukubomfya insebo shenu ukulingana ne funde: Tukabomfya insebo shenu ukulingana nefunde ukwabula ukonaula inkama yenu

Ifyakumona insebo:Namukwata insambu yakwipushako ukumipelako ibula nangu ifyalembwa pa nsebo shenu isho twasunga. Pakuti mukwatepo ishi insebo shenu twakwata, kuti  mwatulembela pa privacy@auderenow.org nokutweba insebo mulefwaya. Tukafwaya ukushinikisha ati nimwebo eyicho mulefwayikwa ukutupako ichikope cha chitupa (NRC) yenu epo tatula mipela insebo shenu.

Ibusheni ukuti ilyo mwaipusha ukumipela insebo shenu kulafwaikwa aka musonko ukulipila akalinga ne nefunde

Ukuwamya insebo: Mwalisuminishiwa ukuti mwipushe ukupituluka mu nsebo shenu, ukulungika naku ukushifuta. Pakucita ifi tulafwaya ichitupa(NRC) pakuti tushinikishe  ukuti nimwe bene mulefwaya ukupilibula insebo shenu isho twamisungila. Kuti twatemwa ukumona ukuti insebo shenu shacishinka nangu shacine

Ukufutwa kwansebo: Muli bantungwa ukufutisha insebo shenu nokulabwa inga cakuti ishi nsebo tashilefwaikwa ukubombwapo. Ingacakuti mwafwaya ukukana pela ulusa nakabili nga tapali umulandu nangula ukushinikisha ukuti tusunge insebo shenu nangu ingacakuti tamukwete ukukanya ukuti ishi nsebo shibombwapo tapali ubwafya nangu bumo

Ukukanishiwa kwa nsebo:  Mwalikwata amaka ne nsambu shakukanya/ukwimika ukubomba pansebo kushilefwaikwa kuli ifwe ukuti tubombelepo kuli imwe.

Ukuilishanya: Mulafwaikwa ukuilishanya inga cakuti twalufyanya mufyayanshikwa munkama kuba kalamba bacingilila ishi nsebo mu nchende yenu

Ukufumyapo ukusuminisha nangu ulusa: Mwalikwata insambu yakufumyapo ulusa nangu ukusuminsha, nga cakuti ukubombela pa nsebo shenu kulafwaika mwa suminisha nangu ukutupela ulusa. Ubwampano bwe funde ukuti tubombele pa nsebo shenu ilyo tamulafumyapo lwena teti likwate amaka

Ukukana: Mwalikwata insambu shakukana bombela pa nsebo shenu inga cakuti shaiminina pali bukaitemwe; elo

Amakwebo yankatinkati: Muli namaka ukukana pela insebo shenu kuli abo abenga fwaya uku shibonfya mukulanda naimwe nga pali efyo balefwaya ukumishitisha

Insambu isho tulandilepo pamulu kuti shakana ukufikapo ukulingana ne funde lyacikaya. Kuntanshi insambu shenu ishakukwata amaka nangu ukufuta insebo teti shifikepo nga cakuti tashifikilishe muli iyi misango:

  • ukulenga ukukana bomba nokutwala ifunde pantanshi mukusuminisha insambu sha muntu ishapambali (pamo ngokufwailisha nangu ukupoka insambu she funde nangu ukube ne nsambu yakumfwiwa mu cilye)

  • ukonaula ubucingo bwa nkama no bwa kucingilila abantu bambi

  • Ukucingilila ubucingo nokuilishanya ukwanshika cipya cipya utubungwe ukulanshanya ukulipo nokwingesa kutubungwe tumbi, ukufikilisha ukwayana nobufwayo kumakwebo nobunonshi; nangu

  • Ukonaula ubufwayo bwa bambi nangu ukuli icisendo nomutengo wakupela insambu shabula ukufikapo

Ukuyilishanya. Ingacakuti mwamona ati natu nyantilila  pa nsambu shenu, twamikoselesha ukuti mwingalanda naifwe pakuti twasanga inshila yakuti twaumana akapi mukumfwana nokubombela pamo pakuti ubwafya bwapwa

10. Amakwebo yankatinkati

Audere tafumya insebo shenu nangu shimo kubantu bambi pakuti bakwatemo ubunonshi

11. Imilapo

Mwasumina ukutufumyamo, ukutucingilila nokweba ati ba Audere  bakaele pamo pene nefilundwa fyabo, ababomfi babo nabonse abo bayampana nabo  mumakwebo ne ncito shonse.  Nokufuma mukukabila noku fwaisha ukubikapofye namalipilo yabamilandu, ukufuma kumbali shimbi ilyo mwalufyana mwifunde kuli bambi mukukana konka ukwanshikwa kwa munkama.

12. Ubupusano muli ubu bwanshiko

Audere kuti apilibula ububwanshiko ukuti alange ukucinja kwe funde, ukwebungano, ukwa mibombele, imipokele nokubonfeshiwa kwa micitile nobuyantanshi bwabuyo. Insebo tupoka kuli imwe tushibomfya ukumona ukuti shayampana pamo nobwanshiko bwankama panshita yansebo ilo shapokwa. ukulingana no musango ishi nsebo shacinjamo kuti twamishibisha  pakucinja mu makalata pa cipande ici nangula pa mwela. Twapapata pitulukenimo nokumona bwino bwino ukucinja kwa citwa kuli ububwanshiko bwamu nkama

13. Ichishibisho

Ilyo twapilibula mu ndimi shimbi, ululimi lwamu cisungu lwabonfeshiwe elufwile ukukonkwa

14. Ingamulefwaya ukulanda naifwe

Inga cakuti muli namepusho pali ubu bwanshiko bwa nkama nangu mulefwaya ukuilishanya, kuti mwatulembela pa mwela ukubonfya privacy@auderenow.org

Ubushiku bwa kutampa: Kabengele kanono (February) 2023